Sigmund Freud
Z Literatura przedmiotu
- S. Freud, Niesamowite, w: jego, Pisma psychologiczne, t. III.
- Lancelot Law Whyte, Nieświadomość przed Freudem
Objaśnianie marzeń sennych
- Sigmund Freud, Objaśnianie marzeń sennych, przeł. Robert Reszke, Wydawnictwo KR, Warszawa 1996.
"treścią (...) snu jest więc spełnienie życzenia, a życzenie jest jego motywem" (s. 116) "Marzenie senne jest (przebranym) spełnieniem jakiegoś (stłumionego, wypartego) życzenia" (s. 149) "Marzenie senne to strażnik, a nie mąciciel stano śnienia" (s. 209)
- opis kompleksu Edypa (s. 230 )
- praca marzenia sennego:
- kondensacja: (Verdichtung) (s. 245),
- przesunięcie (Verschiebung): "w trakcie pracy marzenia sennego ujawnia się pewna władza psychiczna, która z jednej strony pozbawia intensywności wysokowartościowe elementy psychiczne, z drugiej zaś na drodze nadmiernej determinacji tworzy z niższych wartościowości nowe, które potem docierają do treści snu. Jeśli tak, to w trakcie procesu tworzenia się snu doszło do przeniesienia i przesunięcia intensywności psychicznych poszczególnych elementów, wskutek czego ujawnia się różnica między tekstem treści sennej a myśli sennych" (s. 267)
- wzgląd na przedstawienie, unikanie absurdalności i sprzeczności (s. 378 i 501)
- wtórne opracowanie (s. 412); metafora anagramu (s. 422)
- wyjaśnianie snu:
"należy odsunąć na bok ustanowiony w marzeniu sennym związek części składowych jako nieistotny pozór i poddać każdy element snu jako taki procesowi wywodzenia go z właściwego mu źródła. Sen to konglomerat, który trzeba znowu skruszyć w celu zbadania go" (s. 381)
- przestrzenny model psychiki: systemy ψ (s. 453)
- stąd regresywność marzenia sennego (s. 458)
- wgląd w dziedzictwo filogenetyczne (s. 463) - antycypacja Junga