David Riesman

Z Literatura przedmiotu
Skocz do: nawigacja, szukaj

David Riesman (1909-2002)

Społeczeństwo odpowiadające fazie wysokiego potencjału wzrostu kształtuje u swych typowych przedstawicieli społeczny charakter, którego funkcję przystosowawczą zapewnia ich dążność do przestrzegania tradycji; ludzi tych nazwę ludźmi sterowanymi tradycją, a społeczeństwo, w którym żyją, społeczeństwem sterowanym tradycją. Społeczeństwo okresu przejściowego wzrostu ludności kształtuje u swych typowych przedstawicieli społeczny charakter, którego funkcję przystosowawczą zapewnia ich dążność do wczesnego nabycia uwewnętrznionego zespołu celów. Ludzi tych nazwę ludźmi wewnątrzsterownymi, a społeczeństwo, w którym żyją, społeczeństwem wewnątrzsterownym. Na koniec, społeczeństwo wstępnego spadku ludności kształtuje u swych typowych przedstawicieli społecznych charakter, którego funkcję przystosowawczą zapewnia ich uczulenie na oczekiwania i preferencje innych. Ludzi tych nazwę ludźmi zewnątrzsterownymi, a społeczeństwo, w którym żyją, społeczeństwem zewnątrzsterownym. (D. Riesman, Samotny tłum, przeł. J. Strzelecki, Warszawa 1996, s. 31-32)

SPOŁECZEŃSTWA
sterowane tradycją wewnątrzsterowne zewnątrzsterowne
wysoki potencjał wzrostu (dużo urodzin, dużo zgonów) przejściowy wzrost (dużo urodzin, mało zgonów) wstępny spadek ludności (mało urodzin, mało zgonów)
rolnictwo, rybołówstwo, myślistwo, wydobycie rud przetwarzanie surowców handel, transport, usługi
Ameryka Łacińska, Afryka, Azja, południe Europy wsie i małe miasteczka USA i Kanady, środkowa Europa, Turcja, ZSSR wielkomiejskie obszary USA i Europy Zachodniej
przestrzeganie tradycji dążność do nabycia uwewnętrznionego zespołu celów uczulenie na oczekiwania i preferencje innych
lęk przed wstydem lęk przed poczuciem winy niepokój
żyroskop (superego) radar
jednoizbowe domy będące jednocześnie jednostkami produkcyjnymi, dziecko wcześnie gotowe do swej roli życiowej podział pracy, chłód w stosunkach rodzinnych, przekazywanie ideałów, a nie ról, pisanie dziennika rozrost biurokracji opartej na manipulacji i poddawaniu się manipulacji, "narcyzm drobnych różnic"(Freud), "zawistne porównywanie" (Veblen), wychowanie przez massmedia

David Riesman, Samotny tłum, przeł. J. Strzelecki, Warszawa 1996, ss. 31-33, 52-53, 61-62, 69-77.


Bibliografia

David Riesman, Samotny tłum, przeł. J. Strzelecki, Warszawa 1996.