Historia ludowa
- sarmatyzm masowy w PRL, P. Czapliński, Polska do wymiany 2009
- Praca najemna sprzyja rozwojowi kapitalizmu lepiej niż praca niewolnicza:
"Jeśli jedynym sposobem wyrwania się jednostki z kajdan pańszczyzny czy niewolnictwa jest – poza zbiegostwem – całkowita destrukcja społecznych urządzeń je wspierających, podporządkowani i podporządkowane mają silną motywację do działania kolektywnego. Jeśli jednak pionowa mobilność zostanie otwarta dla indywidualnych awansów, solidarność stanie się mniej atrakcyjna. Jest tak tym bardziej – i tu druga kwestia – jeśli uda się w zbiorowej wyobraźni połączyć jednostkowy los z indywidualnymi wyborami. To absolutnie niemożliwe przy dominacji pracy niewolnej. Żaden niewolnik czy pańszczyźniana chłopka nie uwierzą, że ich sytuacja jest konsekwencją ich własnych wyborów. Jest dla nich zupełnie jasne, że wynika ona najczęściej z ich przynależności do określonej grupy od urodzenia albo też z jakiegoś wydarzenia o charakterze kolektywnym – np. z przegranej wojny lub bycia ofiarą sankcjonowanego przez społeczeństwo niewolnictwa." (Jan Sowa, Kapitalizm. Historia krótkiego trwania - dziewiętnaście long reads o "Tysiącu lat niewolnictwa", "Praktyka Teoretyczna" 4(26)/2017, s. 369)
Bibliografia
- Perry Anderson, Passages From Antiquity to Feudalism (1974);
- Perry Anderson, Lineages of the Absolutist State (1974);
- Kacper Pobłocki, Kapitalizm. Historia krótkiego trwania
- Kacper Pobłocki, Chamstwo. Ludowa historia Polski
- Michał Rauszer, Bękarty pańszczyzny Historia buntów chłopskich
- James C. Scott, Against The Grain: A Deep History of the Earliest States, 2017
- Jan Sowa, Fantomowe ciało króla. Peryferyjne zmagania z nowoczesną formą, Universitas, Kraków 2011,
- Roch Sulima, Literatura a dialog kultur
- Howard Zinn, A People's History of the United States, 1980
