Krytyka postkolonialna

Globalizacja prasy

Pięć agencji prasowych (AP, UPI, Tass, Reuter i AFP) zdominowało rynek światowy. Nic zatem dziwnego w tym, że - jak dowiodły badania UNESCO - w prasie brazylijskiej poświęca się jakieś 2 procent wiadomości Argentynie, w argentyńskiej zaś - jakieś 4 procent wiadomościom z Brazylii, a jednocześnie w prasie obu krajów 90 procent wiadomości dotyczy supermocarstw. (José María Tortosa, Polityka językowa a języki mniejszości. Od wieży Babel do daru języków, przeł. A. Rurarz, Warszawa 1986, s. 78)

Wzrastające nierówności

Wytłumaczeniem tego, iż nierówność jako relacja utrzymuje się i powiększa w sposób ilościowy, jest po prostu fakt, że zgodność interesów między centrum Centrum (elity w supermocarstwach) a centrum Peryferii (elity w krajach słabo rozwiniętych) istnieje w tym samym czasie, w którym w sferze wewnętrznej każdego kraju zachodzi sprzeczność między odpowiednimi centrami a ich peryferiami. Sprzeczność między centrum a peryferią Centrum jest jednakże mniejsza niż sprzeczność między centrum a peryferią Peryferii. (José María Tortosa, Polityka językowa a języki mniejszości.Od wieży Babel do daru języków, przeł. A. Rurarz, Warszawa 1986, s. 81)

Bibliografia

1. Mychajł Hruszewski, „Bech-al-Dżuhur”

Indie

1. Guillaume Raynal, L'Histoire philosophique et politique des établissements et du commerce des Européens dans les deux Indes (1770)

Kongo

1. Mark Twain, King Leopold's Soliloquy
2. A. Hochschild, Duch króla Leopolda. Opowieść o chciwości, terrorze i bohaterstwie w kolonialnej Afryce
3. E.D. Morel, Czerwony kauczuk. Opowieść o niewolniczym handlu kauczukiem w Kongo
4. George Washington Williams, Open Letter to King Leopold on the Congo, 1890

Transfer

1. M. Espagne, What is Cultural Transfer, https://eu.spb.ru/en/news/14094-what-is-cultural-transfer https://www.youtube.com/watch?v=3fQCaCbM6IQ
2. Stefanie Stockhorst (ed.), Cultural Transfer through Translation: The Circulation of Enlightened Thought in Europe by Means of Translation

Ogólnie

1. B. Ashcroft, Post-colonial studies. Key-concepts
2. LoBagola, Życiorys afrykańskiego dzikusa przez niego samego spisany, 1974.
3. Homi K. Bhabha, Mimikra i ludzie. O dwuznaczności dyskursu kolonialnego, przeł. T. Dobrogoszcz, „Literatura na świecie” 2008 nr 1-2.
4. Homi K. Bhabha, Miejsca kultury, przeł. T. Dobrogoszcz, Kraków : Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2010. II-77.371
5. Homi K. Bhabha, Of mimicry and, man: The ambivalence of colonial discourse, w: jego, The Location of Culture, London and New York: Routledge 1994.
6. Frantz Fanon, Wyklęty lud ziemi, przeł. H. Tygielska, Warszawa 1985.
7. Leela Gandhi, Teoria postkolonialna. Wprowadzenie krytyczne, przeł. J. Serwański, Poznań 2008. (bibliografia )
8. Harding S (ed) (2011) The Postcolonial Science and Technology Studies Reader. Durham, NC: Duke University Press.
9. bell hooks, Margines jako miejsce radykalnego otwarcia, „Literatura na Świecie” 2008 1-2;
10. Vasant Kaiwar, The Postcolonial Orient
11. Mary Kingsley, Podróże po zachodniej Afryce (pierwsza książka antykolonialna)
12. Ania Loomba, Colonialism-postcolonialism
13. James William B Money, Jawa, albo jak zarządzać kolonią
14. Postkolonializm, „Literatura na świecie” 2008 nr 1-2 (numer monograficzny).
15. Postkolonialni czy postzależni, "Teksty Drugie" 2010 nr 5 (numer monograficzny).
16. Edward Said, Orientalizm, przeł. W. Kalinowski, Państwowy Instytut Wydawniczy: Warszawa 1991.
17. Edward Said, Orientalism. Western Conceptions of the Orient, London 2003.
18. Edward Said, Kultura i imperializm, przekł. M. Wyrwas-Wiśniewska, Kraków 2009.
19. Gayatri Chakravorty Spivak, Can the Subaltern Speak?
20. Gayatri Chakravorty Spivak, Czy podporządkowani inni mogą przemówić?, przeł. E. Majewska, "Krytyka Polityczna" 24-25 (2010)
21. Gayatri Chakravorty Spivak, Krytyka postkolonialnego rozumu
22. Ewa Thompson, Postmodernizm, pamięć, logocentryzm, w: (Nie)obecność, pominięcia i przemilczenia w narracjach XX wieku, red. H. Gosk, Warszawa 2008
23. George Washington Williams, History of the Negro Race in America from 1619 to 1880: Negroes as Slaves, as Soldiers and as Citizens, 1882

W Polsce

1. Anna Artwińska, Kompleks polski. Krytyka postkolonialna a PRL, w: Opowiedzieć PRL, red. K. Chmielewska, G. Wołowiec, Warszawa 2011.
2. G. Borkowska, Perspektywa postkolonialna na gruncie polskim - pytania sceptyka, Teksty Drugie 2010, nr 5
3. Ewa Domańska, Obrazy PRL w perspektywie postkolonialnej. Studium przypadku, w: Obrazy PRL. O konceptualizacji realnego socjalizmu w Polsce, red. K. Brzechczyn, Poznań 2008.
4. H. Gosk, Opowieści skolonializowanego/kolonizatora. W kręgu studiów postzależnościowych nad literaturą polską XX i XXI wieku, Kraków 2010.
5. E. Kledzik, Przestrzeń postkolonialna. Figura prowincji w polskiej literaturze przełomu, w : PRL - świat (nie)przedstawiony, red. A. Czyżak, J. Galant, M. Jaworski, Poznań 2010.
6. D. Kołodziejczyk, Postkolonialny transfer na Europę Środkowo-Wschodnią, "Teksty Drugie" 2010 nr 5.
7. D. Skórczewski, Dlaczego Paweł Huelle napisał Castropa, Teksty Drugie" 2006 nr 3.
8. D. Skórczewski, Polska skolonializowana. Polska zorientalizowana. Teoria postkolonialna wobec "innej Europy", "Porównania" 2009 nr 6.
9. http://www.mim.swps.pl/