Pismo
Z Literatura przedmiotu
Spis treści
Psychoanaliza
- S. Freud: pismo - mowa nieobecnych[1]
Mitologia
- Enmerkar i pan Aratty, ok. 2700 pne.; Enmerkar, władca Uruk i Kulaby, wysyła posłańca do pana Aratty z prośbą o drewno, złoto, srebro, lapis lazuli i drogocenne kamienie[2]
Mowa Enmerkara była długa, jej treść zawiła,
posłaniec nie był dość biegły w mowie, nie mógł jej powtórzyć.
(...) pan Kulaby ulepił kawał gliny, umieścił na niej słowa jak na tabliczce"
- Biblia: 'tablice kamienne, napisane palcem Bożym', Wj 31
Teoria piktograficzna
- XVIII w., William Warburton, Divine Legation of Moses, 1738 - teoria piktograficzna
- Ecriture, w: Encyklopedia Diderota
- I. J. Gelb, A Study of Writing, 1974: 'Jasne jest, że pismo klinowe w Mezopotamii rozwinęło się z formy piktograficznej'[3]
Teoria tokenów
- wykopaliska w Uruk, 1930: najstarsze znaki w kształcie klinów, kół, owali i trójkątów[4]
- Denise Schmandt-Besserat: 'prekursorem pisma były nie jakieś wcześniejsze jego formy, ale drobne przedmioty służące do liczenia'[5]
- teoria tokenów i kopert, 8000-6000 pne. (neolit)
- dzban oliwy - owoid (jajo)
- mała miarka zboża - stożek
- duża miarka zboża - kula
- pismo wyłoniło się z systemu liczenia
- Leo Oppenheim, 1959: tabliczka z Nuzi, Irak
Bibliografia
- Daniel Chandler, The Act of Writing, A Media Theory Approach, Aberystwyth 1995.
- Marcel Cohen, Pismo. Zarys dziejów
- Marcel Cohen, La grande invention de l'écriture et son evolution, Paris 1958.
- DeFrancis, John (1984). Chinese Language: Fact and Fantasy. University of Hawaii Press.
- DeFrancis, John (1989). Visible Speech: The Diverse Oneness of Writing Systems. University of Hawaii Press.
- David Diringer, Alfabet czyli klucz do dziejów ludzkości
- Jacek Dukaj, Po piśmie, 2019
- Aleksander Gieysztor, Zarys dziejów pisma łacińskiego
- Johann Friedrich, Zapomniane pisma i języki
- Henri-Jean Martin, Histoire et pouvoir de l'écrit
- Leighton D. Reynolds, Nigel G. Wilson, Skrybowie i uczeni. O tym w jaki sposób antyczne teksty literackie przetrwały do naszych czasów, przeł. Paweł Majewski, Warszawa 2008.
- Denise Schmandt-Besserat, Jak powstało pismo, przeł. Jolanta Kozłowska, Warszawa 2007.
- Christian Vandendorpe, Od papirusu do hipertekstu. Esej o przemianach tekstu i lektury
- Cezary Wodziński, Logo nieśmiertelności. Przypisy Platona do Sokratesa (krytyka pisma)