Albert Lord: Różnice pomiędzy wersjami
Z Literatura przedmiotu
(→Formuła) |
|||
(Nie pokazano 1 pośredniej wersji utworzonej przez tego samego użytkownika) | |||
Linia 6: | Linia 6: | ||
* sztuka pieśniarza: "polega nie tyle na pamięciowej repetycji usztywnionych przez upływ czasu formuł, ile na zdolności do ustawicznej kompozycji i rekompozycji fraz (opartych na wzorcu wyznaczonym przez zasób formuł podstawowych) w zależności od potrzeb każdego momentu każdej narracji."<ref>Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 64</ref> | * sztuka pieśniarza: "polega nie tyle na pamięciowej repetycji usztywnionych przez upływ czasu formuł, ile na zdolności do ustawicznej kompozycji i rekompozycji fraz (opartych na wzorcu wyznaczonym przez zasób formuł podstawowych) w zależności od potrzeb każdego momentu każdej narracji."<ref>Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 64</ref> | ||
* podstawowe typy formuł | * podstawowe typy formuł | ||
− | *# "nazwy postaci działających i określenie głównych działań oraz ich czasu i miejsca"<ref>Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 116</ref> | + | *# "nazwy postaci działających i określenie głównych działań oraz ich czasu i miejsca" (,,Puchar wychyla Marko Królewicz")<ref>Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 116</ref> |
− | *# "najczęstsze w opowiadaniu czynności"<ref>Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 117</ref> | + | *# "najczęstsze w opowiadaniu czynności" (,,i dosiada swojego deresza")<ref>Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 117</ref> |
− | *# czas akcji<ref>Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 118</ref> | + | *# czas akcji (,,Kiedy świt rozpostarł swoje skrzydła")<ref>Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 118</ref> |
− | *# miejsce akcji<ref>Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 118</ref> | + | *# miejsce akcji (,,A w Prilipie, w mieście domów białych")<ref>Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 118</ref> |
* formuły to "fundamentalne elementy stylu oralnego"<ref>Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 118</ref> | * formuły to "fundamentalne elementy stylu oralnego"<ref>Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 118</ref> | ||
* modyfikacje formuł: "Metoda używania języka jest taka sama jak metoda twórcza w poezji oralnej - polega na podstawieniach w obrębie reguł wyznaczanych przez gramatykę"<ref>Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 119</ref> | * modyfikacje formuł: "Metoda używania języka jest taka sama jak metoda twórcza w poezji oralnej - polega na podstawieniach w obrębie reguł wyznaczanych przez gramatykę"<ref>Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 119</ref> |
Aktualna wersja na dzień 12:58, 22 maj 2021
Spis treści
Formuła
- punkt wyjścia: repetycje, typowe epitety, klisze epickie, stereotypowe frazy[1]
- definicja formuły Milmana Parry'ego: "grupa słów używanych zawsze w tych samych pozycjach metrycznych do wyrażenia pewnych podstawowych treści"[2]
- "Terminem "wyrażenie formularne" nazywam wers lub półwers skonstruowany na bazie formuł. "Tematem" jest dla mnie opis zdarzeń lub stanów, powtarzający się w różnych fragmentach pieśni"[3]
- przedmiot badania: epika oralna, pieśń[4]
- sztuka pieśniarza: "polega nie tyle na pamięciowej repetycji usztywnionych przez upływ czasu formuł, ile na zdolności do ustawicznej kompozycji i rekompozycji fraz (opartych na wzorcu wyznaczonym przez zasób formuł podstawowych) w zależności od potrzeb każdego momentu każdej narracji."[5]
- podstawowe typy formuł
- "nazwy postaci działających i określenie głównych działań oraz ich czasu i miejsca" (,,Puchar wychyla Marko Królewicz")[6]
- "najczęstsze w opowiadaniu czynności" (,,i dosiada swojego deresza")[7]
- czas akcji (,,Kiedy świt rozpostarł swoje skrzydła")[8]
- miejsce akcji (,,A w Prilipie, w mieście domów białych")[9]
- formuły to "fundamentalne elementy stylu oralnego"[10]
- modyfikacje formuł: "Metoda używania języka jest taka sama jak metoda twórcza w poezji oralnej - polega na podstawieniach w obrębie reguł wyznaczanych przez gramatykę"[11]
Pieśniarz
- kariera pieśniarza: "Nasza metoda polega na podążaniu tropami młodego pieśniarza od samego początku jego kariery. Rozpoczynamy badanie wtedy, gdy przyswaja on tradycję jeszcze całkiem biernie, przez samo tylko przysłuchiwanie się pieśniom."[12]
- pieśniarz nie zna teorii: "Jeśli ten pieśniarz dorasta w tradycji jugosłowiańskiej, zostaje uwrażliwiony na rytm dziesięciozgłoskowca i następującej po nim pauzy składniowej, mimo że nigdy w życiu nie policzył tych dziesięciu sylab, a zapytany - może nie będzie umiał powiedzieć, ile sylab jest pomiędzy dwiema pauzami."[13]
- akompaniament muzyczny: jednostrunowe gusle[14]
Kwestia homerycka
- kwestie homeryckie
- zakwestionowanie pojedynczego autorstwa: Czy w czasach Homera istniało pismo?
- "błędy" i niespójności w eposach
- Jak możliwe tak długie eposy bez pisma?
- Robert Wood[19]
- Homer a średniowieczni minstrele i poezja ustna
- od XVIII w.: D'Aubignac, Thomas Blackwell, Percy, Macpherson, Herder, Goethe[20]
- przekaz o redakcji Pizystrata
- znany od czasów starożytnych[21]
- formy dialektalne z różnych regionów, archaizmy z różnych okresów
- od XIX w.[22]
- Homer: pierwszy twórca czy ostatni kompilator? (Unitaryzm vs. separatyzm)[23]
- teorie wielokrotnego autorstwa:
- poszukiwania archetypu tekstowego
- Leaf: pięć warstw tekstu
- MacKay, The Wrath of Homer
- krytyka: Allen, Homer: the Origins and the Transmission[26]
- trzecia droga: tradycja oralna[27]
Bibliografia
- Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, przeł. P. Majewski, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego: Warszawa 2010.
Przypisy
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 109
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 63, 109
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 63
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 63
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 64
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 116
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 117
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 118
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 118
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 118
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 119
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 110-111
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 113
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 115
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 69
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 71
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 69
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 73
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 70
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 70
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 70
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 70
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 70
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 73
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 74
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 74-75
- ↑ Albert B. Lord, Pieśniarz i jego opowieść, s. 72