Jurij Łotman
Z Literatura przedmiotu
- Język: "wszelki system komunikacji posługujący się znakami uporządkowanymi w szczególny sposób" [1]. Ł. odróżnia języki
- od systemów nie służących jako środki komunikacji
- od systemów komunikacyjnych nie posługujących się znakami
- od znakowych systemów komunikacyjnych posługujących się znakami nieuporządkowanymi
- Ł. wyróżnia języki[2]
- języki naturalne
- języki sztuczne
- języki wtórne (wtórne systemy modelujące)
- język literatury - nadbudowany nad językiem naturalnym jako system wtórny[3]
- Znaczenie - inwariant przekładu[4]
- Znak nie może istnieć w izolacji, znaczenie powstaje jako przecięcie dwóch łańcuchów struktur, planu treści i planu wyrażania, problem treści to problem przekodowania[5]
- przekodowanie semantyczne (równoważność przedmiotów), przekodowanie pragmatyczne (równoważność perspektyw)[6]
- znaczenie paradygmatyczne powstaje w wyniku przekodowania zewnętrznego, znaczenie syntagmatyczne - przekodowania wewnętrznego[7]
- Tekst i jego cechy konstytutywne
- wyrażenie - powstaje jako realizacja działania pewnego systemu semiotycznego
- ograniczenie - np. początek i koniec wypowiedzi językowej, rama w malarstwie, rampa w teatrze
- strukturalizacja - organizacja wewnętrzna znamionująca strukturalną całość[8]
- przekodowanie wewnętrzne vs. przekodowanie zewnętrzne, s. 110
- przekodowanie wewnętrzne: budowa tekstu na osi syntagmatycznej
- przekodowanie zewnętrzne: budowa tekstu na osi paradygmatycznej
Przypisy
- ↑ Jurij Łotman, Struktura tekstu artystycznego, przeł. A. Tanalska, Państwowy Instytut Wydawniczy: Warszawa 1984, s. 16.
- ↑ Jurij Łotman, Struktura tekstu artystycznego, przeł. A. Tanalska, Państwowy Instytut Wydawniczy: Warszawa 1984, s. 18.
- ↑ Jurij Łotman, Struktura tekstu artystycznego, przeł. A. Tanalska, Państwowy Instytut Wydawniczy: Warszawa 1984, s. 35.
- ↑ Jurij Łotman, Struktura tekstu artystycznego, przeł. A. Tanalska, Państwowy Instytut Wydawniczy: Warszawa 1984, s. 53.
- ↑ Jurij Łotman, Struktura tekstu artystycznego, przeł. A. Tanalska, Państwowy Instytut Wydawniczy: Warszawa 1984, s. 55.
- ↑ Jurij Łotman, Struktura tekstu artystycznego, przeł. A. Tanalska, Państwowy Instytut Wydawniczy: Warszawa 1984, s. 70.
- ↑ Jurij Łotman, Struktura tekstu artystycznego, przeł. A. Tanalska, Państwowy Instytut Wydawniczy: Warszawa 1984, s. 72.
- ↑ Jurij Łotman, Struktura tekstu artystycznego, przeł. A. Tanalska, Państwowy Instytut Wydawniczy: Warszawa 1984, s. 76-79.