Charles Sanders Peirce: Różnice pomiędzy wersjami
Z Literatura przedmiotu
| (Nie pokazano 3 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| + | ==Jak uczynić nasze myśli jasnymi== | ||
| + | * świadomość bezpośrednia (dźwięk) vs. świadomość pośrednia (melodia), s. 78 | ||
| + | * przekonanie: | ||
| + | *# jesteśmy go świadomomi | ||
| + | *# niweluje podrażnienie wywołane wątpieniem | ||
| + | *# prowadzi do utrwalenia nawyku, s. 79 | ||
| + | * znaczenie myśli to implikowane przez nią reguły postępowania; "Nie ma takiej różnicy znaczenia, które nie byłaby różnicą w praktyce", s. 80 | ||
| + | * doktryna transsubstancjacji: "Twierdzenie, że coś, co posiada wszystkie zmysłowe cechy wina, jest krwią, jest wyrażeniem bezsensownym", s. 81 | ||
| + | * geneza pojęcia siły: pojawiło się w w. XVII, wywodzi się z pojęcia przyczyny, s. 85 | ||
| + | * "Chociaż znamy skutki oddziaływania siły, nie wiemy, czym ona jest" - twierdzenie wewnętrznie sprzeczne | ||
| + | * definicja prawdy i rzeczywistości: "Pogląd, który na mocy losu, przeznaczenia musi być zaakceptowany przez wszystkich badaczy - oto nasza definicja prawdy, a jej przedmiot to rzeczywistość", s. 90 | ||
| + | * rzeczywistość niezależna od tego, co kto o niej myśli, s. 91 | ||
| + | ==Copleston== | ||
* Logika (Copleston, VIII, 274) | * Logika (Copleston, VIII, 274) | ||
*# gramatyka spekulatywna (teoria znaku) | *# gramatyka spekulatywna (teoria znaku) | ||
| Linia 10: | Linia 23: | ||
*# trzeciości (kategoria zapośredniczenia, znaku, prawa) | *# trzeciości (kategoria zapośredniczenia, znaku, prawa) | ||
* tychizm - przypadek jest zawsze obecny w świecie | * tychizm - przypadek jest zawsze obecny w świecie | ||
| + | * agapizm - ostatecznym celem jest kosmiczna idea miłości-przyciągania | ||
| + | * synechizm - wszystko jest ciągłe, usuwa dualizm dusza-ciało | ||
| + | * "materia to zużyta myśl, a zakorzenione nawyki stają się prawami fizycznymi" (cyt. za Copleston, VIII, 287) | ||
| + | ==Bibliografia== | ||
| + | # C.S. Peirce, Jak uczynić nasze myśli jasnymi, przeł. Z. Dyjas, w: H. Buczyńska, Peirce, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1994. | ||
Aktualna wersja na dzień 16:43, 4 cze 2023
Jak uczynić nasze myśli jasnymi
- świadomość bezpośrednia (dźwięk) vs. świadomość pośrednia (melodia), s. 78
- przekonanie:
- jesteśmy go świadomomi
- niweluje podrażnienie wywołane wątpieniem
- prowadzi do utrwalenia nawyku, s. 79
- znaczenie myśli to implikowane przez nią reguły postępowania; "Nie ma takiej różnicy znaczenia, które nie byłaby różnicą w praktyce", s. 80
- doktryna transsubstancjacji: "Twierdzenie, że coś, co posiada wszystkie zmysłowe cechy wina, jest krwią, jest wyrażeniem bezsensownym", s. 81
- geneza pojęcia siły: pojawiło się w w. XVII, wywodzi się z pojęcia przyczyny, s. 85
- "Chociaż znamy skutki oddziaływania siły, nie wiemy, czym ona jest" - twierdzenie wewnętrznie sprzeczne
- definicja prawdy i rzeczywistości: "Pogląd, który na mocy losu, przeznaczenia musi być zaakceptowany przez wszystkich badaczy - oto nasza definicja prawdy, a jej przedmiot to rzeczywistość", s. 90
- rzeczywistość niezależna od tego, co kto o niej myśli, s. 91
Copleston
- Logika (Copleston, VIII, 274)
- gramatyka spekulatywna (teoria znaku)
- abdukcja
- retoryka spekulatywna, metodeutyka
- naczelna zasada pragmatyzmu to teoria znaczenia; znaczenie pojęcia to suma jego następstw praktycznych
- pragmatyczna teoria znaczenia, Copleston, VIII, 274
- typy idei: Copleston, VIII, 283-285
- pierwszości (kategoria jakości),
- drugości (działania, fakty),
- trzeciości (kategoria zapośredniczenia, znaku, prawa)
- tychizm - przypadek jest zawsze obecny w świecie
- agapizm - ostatecznym celem jest kosmiczna idea miłości-przyciągania
- synechizm - wszystko jest ciągłe, usuwa dualizm dusza-ciało
- "materia to zużyta myśl, a zakorzenione nawyki stają się prawami fizycznymi" (cyt. za Copleston, VIII, 287)
Bibliografia
- C.S. Peirce, Jak uczynić nasze myśli jasnymi, przeł. Z. Dyjas, w: H. Buczyńska, Peirce, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1994.
