Erinnerungskultur in Wikipedia: Różnice pomiędzy wersjami

• Początek
• Prolog
  • Sytuacja polityczna
  • Ostrzeżenie ze strony wywiadu
  • Casus belli
  • Dywersja niemiecka
• Przygotowania do wojny
• Struktura i obsada personalna wojsk
  • Niemcy
    • Siły na wschodzie
    • Siły na zachodzie
    • Lotnictwo
    • Flota wojenna
  • Alianci
  • Polska
  • Francja
    • Wojska lądowe
    • Lotnictwo
    • Flota
  • Wielka Brytania
    • Lotnictwo
    • Flota
• Agresja niemiecka na Polskę
  • Mobilizacja i koncentracja wojsk niemieckich
  • Mobilizacja i koncentracja wojsk polskich
• Zamiary operacyjne stron
  • Planowanie operacyjne działań – Niemcy
  • Planowanie operacyjne działań – Polska
• Początek wojny – bitwa graniczna
  • Na północnym (mazowieckim) kierunku operacyjnym
  • Na północno-zachodnim kierunku operacyjnym (w „korytarzu pomorskim”)
  • Na zachodnim kierunku operacyjnym (Wielkopolska i górna Warta)
  • Na południowo-zachodnim kierunku operacyjnym (Śląsk i Pogórze Karpackie)
• Na głównej pozycji obronnej
  • Na północnym Mazowszu
  • Odwrót z Pomorza i z Wielkopolski
  • Walki nad górną Wartą i Widawką
  • Działania na Śląsku i w Małopolsce
  • Działania armii odwodowej
    • Zgrupowanie północne
    • Zgrupowanie południowe
• Załamanie się polskiego planu obrony (odwrót strategiczny)
  • Nad Narwią i Bugiem
  • Nad Sanem
• Wypowiedzenie wojny Niemcom przez Wielką Brytanię i Francję
  • Deklaracja wojny
  • Pierwsze działania wojenne aliantów
  • Działania lotnictwa alianckiego
  • Próby pomocy materiałowej aliantów dla Polski
  • Offensive pour la Pologne
  • Działania na obszarach morskich
  • Kontrofensywa III Rzeszy i początek „dziwnej wojny”
  • Ocena pierwszych dni wojny
• Walki w centrum kraju
  • Warszawa
  • Bitwa nad Bzurą
  • Na Lubelszczyźnie
• Walki na południu
  • Pod Lwowem i w obronie miasta
  • Działania w kierunku Lwowa
  • Obrona Lwowa
• Dywersja OUN
• Agresja ZSRR na Polskę 17 września
• Walki z dwoma agresorami 17 września–6 października
  • Działania Grupy Kawalerii gen. Andersa
  • Walki Zgrupowania KOP pod Szackiem i Wytycznem
  • Walki zgrupowania płk. Tadeusza Zieleniewskiego
  • Walki Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie”
    • Między Włodawą a Parczewem
    • Bitwa pod Kockiem
  • Obrona wybrzeża w kampanii wrześniowej
    • Planowanie działań
    • Działania zbrojne na Wybrzeżu
• Walki lotników w kampanii wrześniowej
• Epilog
• Polskie straty wojenne
  • Straty przeciwników
• Mity dotyczące kampanii wrześniowej
• Zbrodnie wojenne
  • Zbrodnie Wehrmachtu
  • Zbrodnie Armii Czerwonej i formacji NKWD
  • Zbrodnie ukraińskich nacjonalistów i ukraińskich bojówek komunistycznych w Małopolsce Wschodniej i na Wołyniu
• Niewykorzystane przez Polskę szanse w kampanii wrześniowej
• Pierwsze wnioski z kampanii wrześniowej
• Upamiętnienia
• Uwagi
• Przypisy
• Bibliografia
• Linki zewnętrzne|

1. Politische Vorgeschichte
   1. Deutschland und Polen (1918–1933)
   2. Hitlers Kursänderung in der Ostpolitik
   3. Deutsch-polnische Verhandlungen
   4. Hitlers Bruch des Münchner Abkommens und weitere Gebietsgewinne
   5. Der Weg in den Krieg
   6. Propaganda und fingierte Grenzzwischenfälle
2. Militärischer Verlauf
   1. Deutsche Pläne
   2. Polnische Pläne
   3. Die militärischen Kräfte im Vergleich
   4. Der Kriegsbeginn
   5. Kämpfe bis zum 6. September
   6. Kämpfe bis zum 18. September
   7. Sowjetischer Angriff, Kriegsende ohne Kapitulation
   8. Seekrieg
   9. Luftkrieg
3. Begleiterscheinungen und Folgen
   1. Hitlers Frontbesuche als „Erster Soldat des Reiches“
   2. Kriegstote, Gefangene, Verluste
   3. Massenmorde
   4. Kriegsverbrechen
   5. Deutsche Besatzungsherrschaft
   6. Exilregierung und polnischer Widerstand
      1. Polnische Streitkräfte an der Seite der Roten Armee
   7. Der Überfall auf Polen und der Nürnberger Prozess
4. Zur Rezeption nach 1945
5. Siehe auch
6. Literatur
   1. Vorgeschichte
   2. Kriegsverlauf
   3. Kriegspropaganda und Selbstdarstellung Hitlers
   4. Kriegsverbrechen
   5. Folgen
7. Filme
8. Weblinks
9. Einzelnachweise

• Background
  • Breakdown of talks
• Opposing forces
  • Germany
  • Poland
• Details
  • German plan
  • Polish defence plan
  • German invasion
  • Soviet invasion
  • Civilian deaths
• Aftermath
• Eyewitness accounts
• Misconceptions
  • Combat between Polish cavalry and German tanks
  • Polish Air Force
  • Polish resistance to the invasion
  • First use of Blitzkrieg strategy
• See also
• Notes
• References
• Sources and further reading
• Further reading
• External links

• Wojsko Polskie było tak zacofane, iż atakowało czołgi niemieckie przy użyciu kawalerii
• Polska nie wykazała znaczącego oporu i szybko poddała się
• Armia niemiecka osiągnęła zwycięstwo w Polsce dzięki strategii tzw. wojny błyskawicznej (niem. Blitzkrieg)

• Combat between Polish cavalry and German tanks
• Polish Air Force
• Polish resistance to the invasion
• First use of Blitzkrieg strategy

• Początek
• V Kolumna w Bydgoszczy
• Teza o braku niemieckiej dywersji
• Niemieckie i polskie ofiary akcji dywersyjnej w dniach 3–4 września 1939
• Represje niemieckie wobec cywilnej ludności Bydgoszczy po rozpoczęciu okupacji miasta
• Bromberger Blutsonntag w propagandzie nazistowskiej
• Recepcja w kulturze masowej
• Zobacz też
• Przypisy
• Bibliografia
• Linki zewnętrzne

1. Die Ereignisse in Bromberg am 3. und 4. September 1939
2. NS-Propaganda
3. Offizielle polnische Untersuchungen
4. Opferzahlen und verschiedene Erklärungen
5. Rezeption
6. Literatur
7. Weblinks
8. Einzelnachweise

• Background
• The incident
• German propaganda
• German reprisals and atrocities
• The debate in scholarship
• Recent discussion
• See also
• References
• Literature
• External links

Niektóre z masakr były inspirowane przez Niemców, a przeprowadzane z pomocą lub przez samych Polaków. Przykładem może być tutaj pogrom w Jedwabnem, podczas którego zginęło (według późniejszych ustaleń IPN) co najmniej 340 Żydów. Przykładem morderstwa z inicjatywy Polaków jest zbrodnia w Lesie Siekierzyńskim dokonana w sierpniu 1944 przez żołnierzy z oddziału Armii Krajowej.

Istota polskiego udziału w masakrach Żydów w czasie wojny do dziś pozostaje przedmiotem kontrowersji, choć Instytut Pamięci Narodowej przedstawił dowody na istnienie zajść podobnych do jedwabieńskich w wielu innych miejscowościach regionu. Jako powód takiego zachowania wymienia się antysemityzm, chęć odwetu na Żydach wspierających komunistów lub chciwość.

In 2018 the Polish government caused a diplomatic crisis by proposing the Amendment to the Act on the Institute of National Remembrance, that would have prescribed up to three years' imprisonment for someone who "attributes to the Polish Nation or Polish State...co-responsibility for Nazi crimes committed by the Third Reich...or otherwise glaringly minimizes the responsibility of the real perpetrators of these crimes". The law was later revised to a civil penalty.

As a result, Polish exile authorities proposed a population transfer of Germans as early as 1941.

polski rząd: "In mid-1945, the eastern territories of pre-war Germany were turned over to the Soviet-controlled Polish military forces. Early expulsions were undertaken by the Polish Communist military authorities even before the Potsdam Conference placed them under temporary Polish administration pending the final Peace Treaty, in an effort to ensure later territorial integration into an ethnically homogeneous Poland. The Polish Communists wrote: "We must expel all the Germans because countries are built on national lines and not on multinational ones.""

postrzeganie całej ludności niemieckiej jako zagrożenia dla bezpieczeństwa państwa;

obawa przed atakami paramilitarnych organizacji niemieckich. W czasie inwazji Niemiec na Polskę lokalna mniejszość niemiecka utworzyła Selbstschutz, organizację paramilitarną wspierającą niemieckie wojska w ataku na Polskę i dokonującą licznych zbrodni oraz aktów sabotażu. Pod koniec II wojny światowej Niemcy utworzyły podobną organizację o nazwie Werwolf, która miała walczyć przeciw siłom sojuszniczym i terroryzować ludność napływową. Poparcie dla nazizmu było silne wśród społeczeństwa niemieckiego. Dla przykładu, w sondażach przeprowadzonych w amerykańskiej strefie okupacyjnej od listopada 1945 do grudnia 1947 procent ludności niemieckiej, która popierała pogląd, iż „Narodowy socjalizm był dobrą ideą, ale źle realizowaną” wynosił od 47 do 55%, zaś w sondażu z listopada roku 1946 37% Niemców uznało iż „eksterminacja Żydów, Polaków i innej ludności niearyjskiej była konieczna z punktu widzenia bezpieczeństwa Niemiec”. Wysiedlenie ludności niemieckiej, wśród której organizacje typu Selbstschutz i Werwolf się rekrutowały i otrzymywały wsparcie, miało zapobiec powtórzeniu się sytuacji z początku II wojny światowej;

utworzenie miejsca dla polskich uchodźców i osób przesiedlonych z dawnych Kresów Wschodnich.

terytorialne roszczenia polskiego rządu na wychodźstwie: Die bürgerliche polnische Exilregierung in London erhob Anspruch auf Teile Ostpreußens und Schlesiens, in denen es eine polnische Minderheit gab. Die Forderung einer Oder-Neiße-Linie hatte eine bis 1917 zurückreichende Geschichte[3] und erhielt Nahrung durch das Versprechen Stalins von 1941 gegenüber Władysław Sikorski, dass die künftige Westgrenze Polens die Oder sein werde. In der polnischen Westforschung waren diese Vorstellungen in Entgegnung auf die deutsche Ostforschung auf eine bis ins 10. Jahrhundert zurückreichende Argumentationsbasis gestellt worden. Daraus ergab sich bei Kriegsende die Einrichtung des bis 1949 bestehenden „Ministeriums für die Wiedergewonnenen Gebiete“.

odszkodowanie za okupację: Die polnische Exilregierung begründete ihre Forderung damit, dass die deutschen Gebiete eine Entschädigung für die Verluste an Gütern und Menschen während der Besatzungszeit sein sollten, und verwies dabei auf die Verbrechen der Nationalsozialisten im Generalgouvernement.

kalkulacje polityczne Stalina: Stalin rechnete damit, dass die Sowjetunion mit der Vertreibung und Enteignung von Millionen Deutschen gegenüber Polen und der Tschechoslowakei dauerhaft als Garantiemacht eines neuen Status quo werde auftreten können. Mit diesem Kalkül hatten das zaristische Russland und später die Sowjetunion bereits im Nordkaukasus Vertreibungen als Mittel der Politik angewandt.

motywacje ekonomiczne: Die geforderte Vertreibung der Deutschen wurde mit einem Verweis auf das Verhalten der deutschen Besatzer zu legitimieren versucht. Hinzu kamen, insbesondere in Polen, sozioökonomische Ziele. Weite Gebiete Ostmitteleuropas galten damals als überbevölkert.

A desire to create ethnically homogeneous nation-states: This is presented by several authors as a key issue that motivated the expulsions.

View of a German minority as potentially troublesome: From the Soviet perspective, shared by the communist administrations installed in Soviet-occupied Europe, the remaining large German populations outside postwar Germany were seen as a potentially troublesome 'fifth column' that would, because of its social structure, interfere with the envisioned Sovietisation of the respective countries. The Western allies also saw the threat of a potential German 'fifth column', especially in Poland after the agreed-to compensation with former German territory. In general, the Western allies hoped to secure a more lasting peace by eliminating the German minorities, which they thought could be done in a humane manner. The proposals from the Polish and Czech governments-in-exile to expel ethnic Germans after the war received support from Winston Churchill and Anthony Eden.

Another motivation was to punish the Germans: the Allies declared them collectively guilty of German war crimes.

Soviet political considerations: Stalin saw the expulsions as a means of creating antagonism Germany and its Eastern neighbors, who would thus need Soviet protection.

ucieczka przez Armią Czerwoną: "Late in the war, as the Red Army advanced westward, many Germans were apprehensive about the impending Soviet occupation. Most were aware of the Soviet reprisals against German civilians. Soviet soldiers committed numerous rapes and other crimes. News of atrocities such as the Nemmersdorf massacre were exaggerated and disseminated by the Nazi propaganda machine."

plany polskich komunistów: "Early expulsions in Poland were undertaken by the Soviet-backed communist military authorities in Poland even before the Potsdam Conference ("wild expulsions"), to ensure the later integration into an ethnically homogeneous Poland as envisioned by the Polish communists"

plany polskich komunistów: "The Polish communists ordered the expulsion of Germans: "We must expel all the Germans because countries are built on national lines and not on multi-national ones" was demanded by participants of a Plenum of the Central Committee of the Polish Workers Party on May 20–21, 1945. On the same Plenum, the head of the Central Committee, Władysław Gomułka, ordered: "There has to be a border patrol at the border [Oder-Neisse line] and the Germans have to be driven out. The main objective has to be the cleansing of the terrain of Germans, the building of a nation state"."

zachowanie się polskich Niemców w czasie wojny, Selbstschutz: "With German communities living within the pre-war borders of Poland, there was an expressed fear of disloyalty of Germans in Eastern Upper Silesia and Pomerelia, based on wartime German activities. As Germany invaded Poland, the German minority engaged in mass murder, rapes and plunder of Polish citizens, in addition to making lists of people that were to be sent to German concentration camps. Poles wanted to avoid such events in the future and as a result, Polish exile authorities proposed a population transfer of Germans as early as 1941."

antypolskość Niemców: "In 1941, Władysław Sikorski of the Polish government-in-exile insisted on driving "the German horde (...) back far [westward]", while in 1942 memoranda he expressed concern about Poland acquiring Lower Silesia, populated with "fanatically anti-Polish Germans""

ostateczna akceptacja przez Polaków: " when Stanisław Mikołajczyk joined the "Government of National Unity" as a deputy prime minister in 1945, he justified the expulsions of Germans by national terms following communist Władysław Gomułka, but also as a revolutionary act, freeing the Poles of exploitation by a German middle and upper class. In general the Polish historiography views the expulsion of Germans as justified and correct, even when describing it as a "lesser evil""

Der Kirchliche Suchdienst und das Bundesarchiv kamen 1965 und 1974 unabhängig voneinander mit Einzelfallrecherchen auf 500.000 bis 600.000 bestätigte Tote in unmittelbarer Folge der Verbrechen im Zusammenhang mit der Vertreibung.

According to the West German Schieder commission of 1953, 5,650,000 Germans remained in what would become Poland's new borders in mid-1945, 3,500,000 had been expelled and 910,000 remained in Poland by 1950.[138] According to the Schieder commission, the civilian death toll was 2 million;[139] in 1974, the German Federal Archives estimated the death toll at about 400,000.[140] (The controversy regarding the casualty figures is covered below in the section on casualties.)

The Polish historians Witold Sienkiewicz and Grzegorz Hryciuk maintain that civilian deaths in the flight and evacuation were between 600,000 and 1.2 million. The main causes of death were cold, stress, and bombing

Peter Glotz zitierte im September 2001 Roman Herzog: „Kein Unrecht, und mag es noch so groß gewesen sein, rechtfertigt anderes Unrecht. Verbrechen sind auch dann Verbrechen, wenn ihm andere Verbrechen vorausgegangen sind.“

Eine andere Sicht wird wohl überwiegend in der polnischen Politik vertreten. In einem Interview äußerte sich der mit der Wiederwahl gescheiterte und Donald Tusk unterlegene damalige Oppositionsführer Jarosław Kaczyński dahingehend, dass „Deutschland zu hundert Prozent Schuld am eigenen Vertriebenenschicksal“ trage.

ogólnie sporo o łamaniu praw człowieka

deportacja do ZSRR: "German civilians were held as "reparation labor" by the USSR. Data from the Russian archives, newly published in 2001 and based on an actual enumeration, put the number of German civilians deported from Poland to the USSR in early 1945 for reparation labor at 155,262; 37% (57,586) died in the USSR. The West German Red Cross had estimated in 1964 that 233,000 German civilians were deported to the USSR from Poland as forced laborers and that 45% (105,000) were dead or missing. The West German Red Cross estimated at that time that 110,000 German civilians were held as forced labor in the Kaliningrad Oblast, where 50,000 were dead or missing. The Soviets deported 7,448 Poles of the Armia Krajowa from Poland. Soviet records indicated that 506 Poles died in captivity. Tomasz Kamusella maintains that in early 1945, 165,000 Germans were transported to the Soviet Union. According to Gerhardt Reichling, an official in the German Finance office, 520,000 German civilians from the Oder–Neisse region were conscripted for forced labor by both the USSR and Poland; he maintains that 206,000 perished."

obozy pracy: "Data from the Russian archives published in 2001, based on an actual enumeration, put the number of German civilians deported from Poland to the USSR in early 1945 for reparation labor at 155,262 where 37% (57,586) died."

sadyzm Polaków w obozach pracy: "Zayas states that "in many internment camps no relief from outside was permitted. In some camps relatives would bring packages and deliver them to the Polish guards, who regularly plundered the contents and delivered only the remains, if any. Frequently, these relatives were so ill-treated that they never returned. Internees who came to claim their packages were also mistreated by the guards, who insisted the internees should speak Polish, even if they were Germans born in German-speaking Silesia or Pomerania.""

odpowiedzialność Polski: "After the Potsdam Conference, Poland was officially in charge of the territories east of the Oder–Neisse line. Despite the fact that article 12 of the Potsdam agreement from August 2, 1945, stated that "population transfer" should be performed in ordered and humane manner, and should not commence until after the creation of an expulsion plan approved by the Allied Control Council, the expulsions continued without rules and were associated with many criminal acts."

presja ze strony polskich imigrantów: "Polish settlers, who themselves had been expelled from areas east of the Curzon Line, arrived with about nothing, putting an even higher pressure on the remaining Germans to leave"

w Polsce długo temat tabu: "Though "Wypędzenie", the Polish term for "expulsion", is since widely used officially, in regular linguistic practice it is still an emotionally loaded term, not as it were, something that is being acknowledged, and closely attached to the question of "right" or "wrong"."

Naziści zasiedlali te tereny Niemcami: "While Generalplan Ost's settlement ambitions did not come into full effect due to the war's turn, millions of Germans mostly from Central and Eastern Europe were settled by the Nazis to replace Poles removed or killed during the occupation. "

Polacy wcale nie chcieli tych terytoriów: " The next Polish Prime Minister, Tomasz Arciszewski claimed that Poland did not "want neither Breslau nor Stettin"."

Polacy też byli deportowani do ZSRR: "The Soviets also deported from Poland 7,448 Poles of the Armia Krajowa, Soviet records indicated 506 of the Poles died in captivity."

2) das russische Polen – das Königreich Polen und die in den Teilungen Polens annektierten Gouvernements Kowno, Wilna und Grodno sowie einen Teil der Gouvernements Minsk und Wolhynien, 3) das deutsche Polen – die in den Teilungen Polens annektierten Provinzen Posen und Westpreußen mit Danzig; zusätzlich Oberschlesien und der südliche Teil von Ostpreußen.“

spełniło się marzenie Dmowskiego o jednonarodowej Polsce: "Für den britischen Historiker Norman Davies hat sich in der Nachkriegszeit Folgendes abgespielt: „Seltsamerweise fiel die Übernahme nationalistischer Ideen durch die Kommunisten zeitlich mit der Beseitigung der ethnischen Minderheiten und der Umwandlung der polnischen Gesellschaft zusammen. Während Stalin auf die polnische kommunistische Partei einen radikalen Einfluss ausübte, schuf er ein mononationales Polen. Während Dmowskis Ideen in der Ideologie der Nachkriegszeit unerwartet wiederauflebten, gingen ebenso unvorhergesehen seine kühnsten ethnischen Träume in Erfüllung: es entstand ein Polen, in dem ausschließlich Polen lebten.“[24]"

To właśnie w ichnim ośrodku w Wannsee podjęto decyzję o Holkauście: "W roku 1937 w miejscowości Wannsee koło Berlina został utworzony przez Reichsführera SS Heinricha Himmlera Instytut Badań Naukowych nad Związkiem Radzieckim, zwany od lokalizacji Instytutem Wschodnim Wannsee. To właśnie w jego siedzibie dnia 20 I 1942 roku na tzw. konferencji Wannsee zapadła decyzja o „rozwiązaniu kwestii żydowskiej”, zapowiadająca masową zagładę Żydów we wschodniej Europie. Naukowcy z kręgów Ostforschung zajmowali się opracowaniem logistyki oraz podbudowy naukowej rozwiązania tego problemu."

funkcja propagandowa: Nurt ten stał się orężem propagandowym niemieckich nacjonalistów kwestionujących polską państwowość oraz przynależność historyczną ziem należących do Polski. Ostforschung był agresywnie antypolski i rzutował na całość stosunków polsko-niemieckich, wywołując w nich szereg napięć, ponieważ uzasadniał niemieckie roszczenia terytorialne wobec Polski.

Unter dem Begriff „Ostforschung“ als zentralem Bestandteil der völkischen Wissenschaften wird heute dieser Teil deutscher Wissenschaft geschichtlich hinsichtlich Verlauf und Kontinuitäten bis in die 1990er Jahre erforscht und von einigen der betroffenen Institutionen selbstkritisch aufgearbeitet. Besonders diese Selbstreflexion bezeichnet einen Paradigmenwechsel und führt unter anderem zur Umbenennung von Instituten. So wurde beispielsweise die „Zeitschrift für Ostforschung“ in „Zeitschrift für Ostmitteleuropa-Forschung“ umbenannt. Der Begriff Ostforschung wird wie der Begriff Westforschung für aktuelle Forschungen heute kaum noch verwandt.

osłabienie biologicznych sił przeciwników: Als politische Ziele galten die „Vermeidung der direkten Stärkung der militärischen Macht des Gegners“ als auch „die Minderung seiner biologischen Kraft auf weite Sicht.“

Sozialdarwinistische Axiome vom Überleben des Stärkeren