Gabriela Zapolska: Różnice pomiędzy wersjami
Z Literatura przedmiotu
(→O czym się nawet myśleć nie chce) |
(→O czym się nawet myśleć nie chce) |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
==O czym się nawet myśleć nie chce== | ==O czym się nawet myśleć nie chce== | ||
* klasizm | * klasizm | ||
− | * | + | ** chłopi: "brzydkie, nieforemne chłopskie nosy (...) ujawniały chłopskie pochodzenie tych istot"<ref>Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, Kraków 2004, s. 61</ref> |
− | * | + | ** proletariat: "Kokotki owe (...) miały budowę proletariatu: krótkie nogi i tułów długi"<ref>Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. 64</ref> |
− | * : ""<ref>Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. </ref> | + | ** głód na wsi norma: "głupia wiejska dziewczyna,opychała swój głód całych lat w kuchni kawą i chlebem z masłem"<ref>Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. 147</ref> |
− | * : ""<ref>Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. </ref> | + | ** szary tłum, pożycza od służącej ubrania (zmiana habitusu): "Przedstawię się jako ktoś z szarego tłumu (...) "<ref>Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. 192</ref> |
− | * : ""<ref>Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. </ref> | + | * wychowanie seksualne: "Zajście w ciążę przyjęła bardzo normalnie i naturalnie z fizycznej strony. Matka powiadomiła ją o tej sprawie i niespodzianką dla niej nie była to "macierzyńskość", która na nią czekała. Jak miało przyjść do tego - o tym matka nie uznała za stosowne i przyzwoite jej powiedzieć. Dość już, że i tak poszła z "postępem" - i mówiła z dziewczyną o rzeczach tak "nieprzyzwoitych", jak ciąża i poród. Na zapytania jej, dotyczące związku zbliżenia się do niej tego obcego mężczyzny a urodzenia dziecka, odpowiadała jej stereotypowo: - Dowiesz się w swoim czasie!"<ref>Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. 69</ref> |
− | * : ""<ref>Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. </ref> | + | * media - niechęć do światła elektrycznego: gdy wraca do rodziców, gdzie nie ma elektryczności "z jaką ulgą oczy jej odpoczęły od brutalnego światła elektrycznego"<ref>Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. 72</ref> |
− | * : ""<ref>Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. </ref> | + | * normalizacja gwałtu: |
− | * : ""<ref>Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. </ref> | + | ** "Są meldowane na policji, mają książeczki i muszę stawiać się co tydzień do rewizji"<ref>Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. 79</ref> |
+ | ** "staramy się mieć tylko takie właśnie zarejestrowane sługi. Pomyśl tylko - koszary, mnóstwo żołnierzy. Żadna dziewczyna nie ostoi się przed nimi. Strach i groza przed nieszczęściem i zarazą."<ref>Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. 79</ref> | ||
+ | * pan śpi ze sługami?: "Główną przyczyną były straszne wypadki zaraźliwej choroby, którą dziewczyny, niepodlegające przepisom, zawlokły do domów swych służbodawców"<ref>Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. 81</ref> | ||
+ | * aborcja-zbrodnia | ||
+ | ** "(...) chcesz dopuścić się zbrodni, że nie chcesz urodzić, że chcesz... zabić! (...) Ty nie masz praca zabijać. Bo to zabójstwo, zrozum, zabójstwo"<ref>Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. 119</ref> | ||
+ | ** "aby Zośka zaniechała swych kryminalnych praktyk"<ref>Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. 120</ref> | ||
+ | * dzieci : podczas podróży w dorożce służąca trzyma dziecko<ref>Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. 192</ref> | ||
+ | * zmiany semantyczne: "widzi, ale nie umie patrzeć"<ref>Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. 199</ref> | ||
+ | * stygmatyzacja prostytucji: "Dookoła nas same prostytutki! Uciekajmy stąd!"<ref>Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. 218</ref> | ||
==O czym się nie mówi== | ==O czym się nie mówi== |
Aktualna wersja na dzień 17:57, 11 lis 2022
Spis treści
O czym się nawet myśleć nie chce
- klasizm
- chłopi: "brzydkie, nieforemne chłopskie nosy (...) ujawniały chłopskie pochodzenie tych istot"[1]
- proletariat: "Kokotki owe (...) miały budowę proletariatu: krótkie nogi i tułów długi"[2]
- głód na wsi norma: "głupia wiejska dziewczyna,opychała swój głód całych lat w kuchni kawą i chlebem z masłem"[3]
- szary tłum, pożycza od służącej ubrania (zmiana habitusu): "Przedstawię się jako ktoś z szarego tłumu (...) "[4]
- wychowanie seksualne: "Zajście w ciążę przyjęła bardzo normalnie i naturalnie z fizycznej strony. Matka powiadomiła ją o tej sprawie i niespodzianką dla niej nie była to "macierzyńskość", która na nią czekała. Jak miało przyjść do tego - o tym matka nie uznała za stosowne i przyzwoite jej powiedzieć. Dość już, że i tak poszła z "postępem" - i mówiła z dziewczyną o rzeczach tak "nieprzyzwoitych", jak ciąża i poród. Na zapytania jej, dotyczące związku zbliżenia się do niej tego obcego mężczyzny a urodzenia dziecka, odpowiadała jej stereotypowo: - Dowiesz się w swoim czasie!"[5]
- media - niechęć do światła elektrycznego: gdy wraca do rodziców, gdzie nie ma elektryczności "z jaką ulgą oczy jej odpoczęły od brutalnego światła elektrycznego"[6]
- normalizacja gwałtu:
- pan śpi ze sługami?: "Główną przyczyną były straszne wypadki zaraźliwej choroby, którą dziewczyny, niepodlegające przepisom, zawlokły do domów swych służbodawców"[9]
- aborcja-zbrodnia
- dzieci : podczas podróży w dorożce służąca trzyma dziecko[12]
- zmiany semantyczne: "widzi, ale nie umie patrzeć"[13]
- stygmatyzacja prostytucji: "Dookoła nas same prostytutki! Uciekajmy stąd!"[14]
O czym się nie mówi
Chłopskość
"- Czy ty jesteś ze wsi? - Nie Tatuńciu, - Z miasta? - Przecie. Z mieszczan. - Myślałem, że jesteś ze wsi. - Też! Cóż to ja mam z chłopianki? - Masz, Poranku!"[15]
- egzotyzacja chłopów: "Kto są ci ludzie, których ona jest dalszym ciągiem? Że była tak zwanego "niskiego" pochodzenia, o tym nie wątpił. Lecz jakie było to pochodzenie? Czy szło z owych, którzy umieją być chytrzy, przewrotni, którzy wyzbywają się wszelkiego miłosierdzia, a w zbrodniach żywiołowych mają moc i okrucieństwo jakichś istot pierwotnych i dzikich. Lecz którzy są zarazem (...). Czy Frania miała w sobie ten kwiat Lotosu, tę płomienną miłość do ziemi, która czyni z każdego kłamcy-chłopa, zbrodniarza-chłopa, niewdzięcznika-chłopa, złodzieja-chłopa - dostojnego stróża zagonów pnących się linią lśniącą jeszcze od ziaren na posiew rzuconych, dostojnika powolnego w geście, powolnego w mowie, z oczyma, ogarniającymi miłośnie łany, na których kołysze się morze kłosów, dostojnika, w którym naiwna ekstaza geniuszu dostrzega "coś z Piasta", a który naprawdę ma w sobie, jakby wbitą w ziemię, granitową podstawę, na której on stoi niezłomny, niezwalczony, zawsze jeden, zawsze w gruncie ciemny, mimo wysiłków, wiodących go do światła"[16]
- chłopska natura: "Jakaś chłopska natura, robiąca z byle niedyspozycji śmiertelną chorobę, zaczęła się przebijać w jękach, jakie wydawała"[17]
- pan z panów: "Ja nie bez wzgląd na pana, bo pan jest zawsze pan z panów i mój pan" (właścicielka do najemcy)[18]
- każda kobieta to haremówka: "Patrząc na nią, zrozumiał obecnie, iż w każdej kobiecie drzemie "haremówka""[19]
Bibliografia
- Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, Kraków 2004.
- Gabriela Zapolska, O czym się nie mówi
Przypisy
- ↑ Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, Kraków 2004, s. 61
- ↑ Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. 64
- ↑ Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. 147
- ↑ Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. 192
- ↑ Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. 69
- ↑ Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. 72
- ↑ Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. 79
- ↑ Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. 79
- ↑ Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. 81
- ↑ Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. 119
- ↑ Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. 120
- ↑ Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. 192
- ↑ Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. 199
- ↑ Gabriela Zapolska, O czym się nawet myśleć nie chce, s. 218
- ↑ Zapolska, O czym się nie mówi, s. 101
- ↑ Zapolska, O czym się nie mówi, s. 132
- ↑ Zapolska, O czym się nie mówi, s. 155
- ↑ Zapolska, O czym się nie mówi, s. 215
- ↑ Zapolska, O czym się nie mówi, s. 215