Krytyka postkolonialna

Globalizacja prasy

Pięć agencji prasowych (AP, UPI, Tass, Reuter i AFP) zdominowało rynek światowy. Nic zatem dziwnego w tym, że - jak dowiodły badania UNESCO - w prasie brazylijskiej poświęca się jakieś 2 procent wiadomości Argentynie, w argentyńskiej zaś - jakieś 4 procent wiadomościom z Brazylii, a jednocześnie w prasie obu krajów 90 procent wiadomości dotyczy supermocarstw. (José María Tortosa, Polityka językowa a języki mniejszości. Od wieży Babel do daru języków, przeł. A. Rurarz, Warszawa 1986, s. 78)

Wzrastające nierówności

Wytłumaczeniem tego, iż nierówność jako relacja utrzymuje się i powiększa w sposób ilościowy, jest po prostu fakt, że zgodność interesów między centrum Centrum (elity w supermocarstwach) a centrum Peryferii (elity w krajach słabo rozwiniętych) istnieje w tym samym czasie, w którym w sferze wewnętrznej każdego kraju zachodzi sprzeczność między odpowiednimi centrami a ich peryferiami. Sprzeczność między centrum a peryferią Centrum jest jednakże mniejsza niż sprzeczność między centrum a peryferią Peryferii. (José María Tortosa, Polityka językowa a języki mniejszości.Od wieży Babel do daru języków, przeł. A. Rurarz, Warszawa 1986, s. 81)

Bibliografia

1. Homi Bhabha, Mimikra i ludzie. O dwuznaczności dyskursu kolonialnego, przeł. T. Dobrogoszcz, „Literatura na świecie” 2008 nr 1-2.
2. Frantz Fanon, Wyklęty lud ziemi, przeł. H. Tygielska, Warszawa 1985.
3. Leela Gandhi, Teoria postkolonialna. Wprowadzenie krytyczne, przeł. J. Serwański, Poznań 2008. (bibliografia )
4. bell hooks, Margines jako miejsce radykalnego otwarcia, „Literatura na Świecie” 2008 1-2 ;
5. Postkolonializm, „Literatura na świecie” 2008 nr 1-2 (numer monograficzny).
6. Postkolonialni czy postzależni, "Teksty Drugie" 2010 nr 5 (numer monograficzny).
7. Edward Said, Orientalizm, przeł. W. Kalinowski, Warszawa 1991.
8. Edward Said, Kultura i imperializm, przekł. M. Wyrwas-Wiśniewska, Kraków 2009.
9. Gayatri Chakravorty Spivak, Can the Subaltern Speak?
10. Gayatri Chakravorty Spivak, Krytyka postkolonialnego rozumu
11. Ewa Thompson, Postmodernizm, pamięć, logocentryzm, w: (Nie)obecność, pominięcia i przemilczenia w narracjach XX wieku, red. H. Gosk, Warszawa 2008

W Polsce

1. Anna Artwińska, Kompleks polski. Krytyka postkolonialna a PRL, w: Opowiedzieć PRL, red. K. Chmielewska, G. Wołowiec, Warszawa 2011.
2. G. Borkowska, Perspektywa postkolonialna na gruncie polskim - pytania sceptyka, Teksty Drugie 2010, nr 5
3. Ewa Domańska, Obrazy PRL w perspektywie postkolonialnej. Studium przypadku, w: Obrazy PRL. O konceptualizacji realnego socjalizmu w Polsce, red. K. Brzechczyn, Poznań 2008.
4. H. Gosk, Opowieści skolonializowanego/kolonizatora. W kręgu studiów postzależnościowych nad literaturą polską XX i XXI wieku, Kraków 2010.
5. E. Kledzik, Przestrzeń postkolonialna. Figura prowincji w polskiej literaturze przełomu, w : PRL - świat (nie)przedstawiony, red. A. Czyżak, J. Galant, M. Jaworski, Poznań 2010.
6. D. Kołodziejczyk, Postkolonialny transfer na Europę Środkowo-Wschodnią, "Teksty Drugie" 2010 nr 5.
7. D. Skórczewski, Dlaczego Paweł Huelle napisał Castropa, Teksty Drugie" 2006 nr 3.
8. D. Skórczewski, Polska skolonializowana. Polska zorientalizowana. Teoria postkolonialna wobec "innej Europy", "Porównania" 2009 nr 6.